Kupa Terapi(Hacamat) Nedir ?
Modern fizik tedavi yöntemlerinden olan kupa terapi(hacamat) son yıllarda dünyada ve ülkemizde tamamlayıcı ve geleneksel tedavi uygulamaların dan birisi olarak popüler olmuştur ve dünyanın farklı bölgelerinde konvansiyonel tedaviye cevap vermeyen ya da kronik hastalıklarda tamamlayıcı tedavi olarak uygulanmaktadır.
Kupa tedavisi farklı şekillerde uygulanmakla birlikte temel olarak yaş(hacamat) ve kuru kupa tedavisi olarak yapılmaktadır. Her iki uygulamada da kupalar negatif basınç oluşturarak cilde yerleştirilmekte ve cilt altında extraselüler alanda yeni oksijenli kan için yer açmaktadır .Yaş kupa(hacamat) tedavisinde cilde çizikler atılarak kan dışarı alınmaktadır.
Uygulama Yöntemleri
Günümüzde tek kullanımlık cam ve PVC (sert plastik) kupalar daha çok tercih edilmektedir.
Kupa tedavisinde önce kupalar yerleştirilir, oluşturulan negatif basınçla deri kabarır, hiperemi oluşur. Yaklaşık 5 dakika sonra kupalar alınır. Eğer hacamat yapılacaksa bu bölgelere çizikler atılarak, kupalar tekrar negatif basınç oluşturulmak suretiyle yerleştirilir ve sıvının dışarı atılımı sağlanır. Hacamat aslında kuru kupa ve yaş kupa tedavisi birlikte uygulanmasıdır.
Uygulanan alana negatif basınç oluşturmak için ateş veya manuel pompa kullanılmaktadır. Alevin kontrolsüz basınç oluşturarak kapiller zedelenmesine yol açacağı düşünülmektedir. Manual basınç sistemi vakumun şiddetinin kontrol edilebilir olması nedeniyle tercih edilen bir yöntemdir.
Uygulama tekniği de etkinlik açısında çok önemlidir. Ciltte üst tabaka epidermis, altta ise dermis tabakası mevcuttur. Dermo‐epidermal alanda kapillerler vardır. Cilde atılan çiziklerin (0.1‐02 mm gibi) yüzeysel olması, cilt bariyerini açarken mümkün olduğunca kapillerlerin travmatize edilmemesi, özellikle interstisyel alandaki sıvının dışarıya atılması önerilmektedir. Hacamat uygulaması sırasında atılan kan miktarı hastaya göre farklılık göstermekte olup terapötik etkisinin kan miktarıyla ilişkili değildir. Farklı kupa uygulamaları vardır; hareketli kupada, uygulanan bölgeye krem/yağ sürülür, kupa yerleştirilir ve belirli bölgelere hareket ettirilir.
Kupa Uygulama Tipleri
Kuru kupa uygulaması: Yaş kupa tedavisi (hacamat) · Hareketli kupa tedavisi · Boş kupa tedavisi · İğne kupa tedavisi · Su kupa tedavisi · Sıcak kupa/moksa kupa · Herbal kupa , kupa masajı(haraeketli kupa)
Genel olarak kupalar ciltdeki nörolenfatik geçiş alanlarına yerleştirilir.Buralar çin tıbbındaki akupunktur noktalarıdır. İbn-i Sina Hacamat yapılan bölgeleri şu şekilde sıralamıştır.
- Boynun arkası
- Alın
- Omuz başları arası
- Boyun tarafı
- Omuz başları
- Baldırların üzeri
- Başım tepesi
- Çene altı
- Kalçalar
- Dizler
Kupa tedavisi öncesi ve sonrası nelere dikkat edilmeli?
Uygulama öncesi ve sonrası bir iki gün proteinden fakir diyet tavsiye edilmiştir. İşlem sonrası 24 saat içinde banyo yapılması önerilmemektedir. Yemekten sonra mezenterik arter dolaşımının artması cilde giden kan akımını da azaltabileceği için hacamatın aç karna uygulanması önerilmektedir.
Kimlere yapılmaz:
Kanama bozukluğu hastalığı olanlara, kansızlığı olanlara, hamilelere,ileri evre kalp ve böbrek yetmezliği olanlara,kanser hastalarına,2 yaş altı ve 60 yaş üstü insanlara yaş kupa(hacamat)önerilmemektedir
Nezaman yapılır:
Peygamber efendimizin hacamatı tavsiye ettiği hadislerinde zamanla ilgili net bilgiller yoktur. Ancak sağlıklı kalmak için hacamatı sık sık yaptırmıştır.
Ayın yer çekim gücüne bağlı kan basıncındaki değişiklerden dolayı, hacamat ay takvimine göre ayın 15,17, 19, 21, 23 ve 25’ inde uygulanması önerilmektedir.
hacamat uygulaması sırasında atılan kan miktarı hastaya göre farklılık göstermekte olup terapötik etkisinin kan miktarıyla ilişkili olmadığı düşünülmektedir.
Hangi Hastalıklarda Etkili Bulunmuştur?
Kupa terapisi hem hastalıkların tadavisinde hemde koruyucu hekimlikte kulanılmaktadır.
- Bağışıklık sistemi güçsüzlüğü
- Kronik yorgunluk(Halsizlik), Tembellik
- Kısırlık
- Prostat ve Cinsel zayıflık
- Hormon bozukluk
- Dismenore
- Obezite
- Baş ağrısı, migren
- Hipertansiyon
- Şeker Hastalığı
- Ayak burkulması ve morarma
- Kas-iskelet hastalıkları (bel ağrısı, boyun ağrısı , omuz ağrısı, romatizma, osteoartrit)
- Fibromiyalji
Yan Etkiler :
Kupa terapisi hekimler tarafından yapıldığında ciddi yan etkisi olmayan güvenli bir yöntemdir.